Burbon – alfabet whisky
Burbon, bourbon, whiskey. Czym jest, skąd się bierze? Czym się różni od whisky? A może burbon to whisky? A czy whiskey to bourbon. Istny galimatias!!
Burbon czyli whiskey
Krótko rzecz ujmując burbon to rodzaj amerykańskiej whiskey. Oczywiście, jest bardzo wiele cech wspólnych ze szkocką whisky i irlandzką whiskey. Wynika to z prostego faktu, że whisk(e)y trafiła do USA wraz z emigrantami z wysp brytyjskich. Następnie, wraz z upływem czasu Jankesi zaczęli produkować „swoją” whiskey.
W ten sposób narodził się burbon. Niestety, historia powstania receptury nigdzie nie została spisana. Podobnie jak to, skąd się wzięła nazwa bourbon. Bazujemy więc jedynie na domniemaniach i legendach.
Zgłębiając historię amerykańskich burbonów trafia się na informację, wg której ojcem tego trunku jest niejaki Elijah Craig. Był to protestancki duchowny, który mniej więcej w 1789 roku założył w Kentucky destylarnię, w której jako pierwszy produkował burbon. Także jemu przypisuje się zastosowanie po raz pierwszy wypalanych beczek do starzenia destylatu.
Jednak historycy mocno wątpią w prawdziwość tej legendy. Co więcej, podobnie sprawa wygląda z panem Jacob’em Spears’em, który rzekomo jako pierwszy użył nazwy bourbon (albo po polsku, po prostu burbon).
A skoro o jesteśmy już przy nazwie – także ta kwestia nie jest jasna. O ile jest pewna zgodność co do tego, że to nawiązanie do francuskiej dynastii Burbonów, to pytanie skąd ta zbieżność? Teorie są dwie.
Pierwsza z nich zakłada, że nazwa wzięła się od hrabstwa leżącego w Kentucky, gdzie zlokalizowanych było wiele destylarni. Gorzelnicy, chcąc odróżnić się od innych alkoholi produkowanych w okolicy, wprowadzili nazwę burbon na określenie jednego rodzaju trunku.
Inna teoria głosi, że nazwa wzięła się od ulicy w Nowym Orleanie, gdzie w porcie rozkwitał handel alkoholem. W sumie żadna z tych teorii ani nie została potwierdzona ani wykluczona.
Czym jest burbon
Przepis na burbon znajdziemy w prawodawstwie amerykańskim. Zgodnie z legalną definicją to produkt spełniający następujące warunki:
- alkohol wytwarza się z mieszanki zbóż, z czego przynajmniej 51% stanowi kukurydza,
- destylat po destylacji zawiera nie więcej niż 80% alkoholu („po amerykańsku” 160 proof),
- w momencie napełniania beczek zawartość alkoholu nie przekracza 62,5% („po amerykańsku” 125 proof)
- beczki są wyłącznie nowe, dębowe, wypalone
- produkt trafia do butelek z zawartością minimum 40% alkoholu („po amerykańsku” 80 proof)
Nie ma wymogów co do liczby lat, które burbon musi spędzić w beczkach. Nawet po 4 miesiącach leżakowania mamy do czynienia z burbonem. Natomiast aby produkt nazwać Straight burbon, to destylat musi dojrzewać w beczkach minimum 2 lata.
Jak zrobić burbon
Produkcja burbona jest bardzo podobna do produkcji whisky.
Pierwszy etap to zacieranie ziaren zbóż (min. 51% kukurydzy, w praktyce często ok. 70%). Następnie mieszankę taką zalewa się wodą, gotuje i przygotowuje do kolejnego etapu, którym jest fermentacja, która trwa zwykle 3-4 dni. Tak powstały płyn jest następnie destylowany. Ostatni etap to dojrzewanie, które odbywa się w dębowych beczkach.
Jedynie Tennessee Whiskey przed nalaniem do beczek jest jeszcze dodatkowo oczyszczana poprzez przelanie destylatu przez grubą warstwę klonowego węgla drzewnego. Ten sposób nazywa się Lincoln County Process, a jego efekt możemy poznać pijąc chociażby Jack Daniel’s.
Po leżakowaniu w beczkach alkohol butelkuje się, po czym nie pozostaje nic innego jak opróżnienie butelki przed telewizorem albo na jakiejś imprezie.
Najbardziej znane marki burbonów to m.in.: Blanton’s, Elijah Craig, Evan Williams, Four Roses, Jim Beam, Maker’s Mark, Wild Turkey, Woodford Reserve.
A jeśli chcesz zobaczyć, jakie burbony do tej pory pojawiły się na blogu, to sprawdź TUTAJ i kliknij.
Ja lubię. Four Roses w szczególności 😉