Alembik – alfabet whisky
Alembik i destylacja
Urządzenie, w którym powstaje whisky nazywa się alembik. To wielka bańka przypominająca cebulę zakończoną łabędzią szyją (co do zasady). Zgodnie z przepisami, aby whisky można było nazwać szkocką single malt, musi być ona destylowana w alembikach.
Alembik jest to co do zasady miedziany – metal ten wchodzi w reakcje z destylatem i niejako „wyciąga” z niego aromaty siarkowe. Tak więc znaczenie będzie miał jego rozmiar, bowiem im dłużej destylat ma kontakt z miedzią, tym będzie łagodniejszy. Przykładem niech będzie whisky np. Glenmorangie 10yo Original – każdy alembik w Glenmorangie ma bardzo długą szyję, przez co jedynie najlżejsze frakcje skroplą się w alkohol.
Dodatkowo, oprócz rozmiaru kotła, liczy się także jego kształt – alembik może być albo niski, przysadzisty albo wysoki, smukły. Kombinacja kształtu i rozmiaru używanych w destylarni kotłów ma niebagatelne znaczenie dla smaku whisky. Dlatego zakłady, które np. odnawiają swoje alembiki dbają, aby odtworzyć je w takim samym kształcie i rozmiarze, jeśli chcą zachować charakter whisky.
Można przeczytać nawet anegdoty o tym, jak to pieczołowicie odtwarzane były różne wgniecenia powstałe przez lata użytkowania. Jeden z ciekawszych alembików mieści się w destylarni Pulteney – zamiast długiej, łabędziej szyi jest on ścięty.
Produkcja whisky
Typowa dla regionów Szkocji jest destylacja dwukrotna, co oznacza, że w gorzelniach znajdują się co najmniej 2 alembiki – pierwszy, większy tzw. Wash Still i drugi, mniejszy tzw. Spirit Still. Destylacja trzykrotna jest z kolei typowa dla irlandzkiej whiskey.
Tylko kilka szkockich destylarni destyluje whisky trzykrotnie np. w destylarni Auchentoshan. W gorzelni tej, występuje dodatkowy alembik tzw. Intermediate Still. W efekcie takiej destylacji powstaje mocniejszy destylat, który po rozcieńczeniu do standardowych 40%, daje produkt łagodny, jedwabisty, delikatny. Jeszcze inaczej wygląda destylacja w Springbank, gdzie destylacja jest dwu-, trzy- lub dwuipółkrotna.
Cały proces produkcji whisky został opisany o tutaj ➡️ w Słowniczku whisky
Wykorzystywanie alembików jest typowe dla produkcji whisky. W świecie alkoholi można znaleźć także inne, które destylowane są w taki sposób. Dość nietypowym przykładem może być rosyjski Polugar – powiedzmy, że to wódka, która powstaje w miedzianych alembikach.
